Tag: speech

  • Hoe de Chinese Communistische Partij de ideologische strijd aan gaat in de wereld

    Dinsdag 6 juli gaf de Chinese president Xí Jìnpíng (习近平) een toespraak op de ‘CPC and World Political Parties Summit’. Op deze bijeenkomst komen buitenlandse politieke partijen eer bewijzen aan de Chinese Communistische Partij (CCP) in een ‘dialoog’. Als onderdeel van partijstaat is de CCP meer een ideologische getint bestuursorgaan dan een politieke partij, maar de partij-identiteit komt nog van pas. Deze top laat zien hoe het International Liaison Department van de Partij een belangrijk onderdeel is van het Chinese diplomatieke apparaat naast het niet altijd zo belangrijke ministerie van buitenlandse zaken. De toespraak was ook een goed voorbeeld van de ideologische strijd die China aan het voeren is. Over dat laatste wil ik het vandaag hebben.

    Niet iedereen is er van overtuigd dat China daadwerkelijk een ideologische strijd aan het voeren is. Het land zou slechts de wereld veilig willen maken voor zijn autoritaire regime. Los van het feit dat zoiets ook ideologische consequenties heeft, maakt een blik op de sociale media van China’s diplomaten duidelijk dat de Chinese kant zich wel degelijk in een systeemwedloop met de Verenigde Staten waant.

    Mijn eerdere analyse van Xi Jinpings speech tijdens het Bo’ao Forum for Asia leidde al tot de conclusie dat hij China neerzet als spil van een nieuwe wereld vol win-win-samenwerking. Ook de toespraak die hij hield tijdens het CCP-jubileum benadrukte de Chinese bijdrages aan de mensheid. In mijn stuk over Pekings revisionistisch wereldbeeld noemde ik ook de ‘briefings’ die de CCP organiseert voor buitenlandse politieke partijen.

    We moeten in Europa het idee loslaten dat er geen ideologische strijd kan zijn als ‘het Westen’ niet het doel is. De bovengenoemde briefings richten zich doorgaans op niet-Westerse partijen. Het Westen dient vooral ter (negatieve) illustratie. Vanuit Chinees perspectief is het gesjeesde Westen een minderheid en vereist ‘echt multilateralisme’ vooral dat de opkomende economieën een grote rol spelen. Ook tijdens de bijeenkomst van gisteren is de lof van niet-Westerse politici reden om de internationale steun voor de CCP te benadrukken.

    Elke partijkader en ambtenaar in China moet naar scholing en herscholing, georganiseerd door partijscholen en apps. Partijkranten, geschiedenisboeken, toespraken, en beleidsnotities moeten de laatste innovaties in het socialisme met Chinese karakteristieken volgen. Vooral aan de top kleurt deze ideologische kijk op de wereld hoe men handelt, bijvoorbeeld de manier waarop men Europa los ziet van de Verenigde Staten.

    Naast het feit dat Westerse commentatoren teveel met zichzelf bezig zijn, maakt de mythe van de Koude Oorlog dat we niet zien dat China al een ideologische strijd voert. Europa moet niet verwachten dat we weer een nette strijd tussen de Verenigde Staten en ‘het kapitalisme’ krijgen tegen de Sovjetunie en ‘het communisme’. Dat betekent niet dat onder het Chinese gedrag geen politieke visie schuilt – politiek is altijd overal. Ook als men claimt geen politiek doel te hebben: depolitiseren is ook ideologisch.

    Peking is al druk bezig met ideologische innovatie die verstrekkende gevolgen kan hebben. De nadruk op de chaos die democratie ‘westerse stijl’ veroorzaakt, zou niet alleen blijken uit het falen van ‘het Westen’ tijdens de economische crisis van 2008 en de pandemie van 2020, maar ook uit de opsomming aan schietpartijen, instortende bruggen en appartementencomplexen, en racistische aanvallen in de Verenigde Staten die je terugvindt op de sociale media van Chinese diplomaten en staatsmedia.

    Daartegenover stelt de CCP een visie op mensenrechten die ‘leven’ vooropstelt. Het ‘Westen’ heeft gefaald tijdens de dodelijke pandemie, omdat het niet genoeg waarde zou hechten aan de levens van zijn burgers, in tegenstelling tot het superieure China. De Partij brengt welvaart. Peking wil erkenning voor het ‘recht op ontwikkeling’ en beschrijft ‘Westerse’ aanvallen op haar politieke model – dat verantwoordelijk zou zijn voor de Chinese economische ontwikkeling – dan ook als aanvallen op de mensenrechten van de Chinezen. Zelfs sancties n.a.v. de genocide in Xinjiang zouden eigenlijk de mensenrechten van de Oeigoeren schaden, omdat ze in zouden gaan tegen hun ‘recht op ontwikkeling’.

    De toespraak van Xi gisteren (officiële Engelse vertaling) verkoopt ook deze visie aan de verzamelde politici uit de hele wereld. Temidden van de ‘Epochale Omwenteling’ die nu plaatsvindt, is het belangrijk dat de wereld samen werkt aan (i) de ‘gemeenschap van een gedeeld lot voor de mensheid’ (⼈类命运共同体 rénlèi mìngyùn gòngtóngtǐ, officieel Engels: ‘a global community of shared future’) (lees: win-win-samenwerking in plaats van ‘Westerse’ kliekjes).
    De wereld moet (ii) vasthouden aan de gedeelde waarden van de mensheid – en juist erkennen dat elk land zijn eigen cultuur en politiek systeem heeft (lees: tegen het verspreiden van ‘Westerse’ waarden).
    De wereld moet (iii) ontwikkeling stimuleren voor elk land, dus respecteren dat elk land recht heeft op ontwikkeling, op een eigen manier (lees: zoals op de ‘Chinese’ manier).
    De wereld moet (iv) samenwerken bij de mondiale uitdagingen zoals pandemieën, terrorisme en klimaatverandering, in plaats van bepaalde landen (lees: China) de schuld te geven.
    De wereld moet (v) bestuur verbeteren, erkennend dat landen hun eigen model en systeem hebben. Het is niet aan buitenstaanders om te bepalen of een land een democratie is, maar aan de bevolking zelf (“一个国家民主不民主,要由这个国家的人民来评判,而不能由少数人说了算!”) om te zien wat beter werkt (lees: beter dan ‘Westerse’ democratie).
    ‘Eigen’ betekent in deze opsomming vooral ‘niet Westers’.

    Ondertussen zal de CCP (a) zijn eigen land moderniseren op ‘Chinese wijze’ en daarmee bijdragen aan de mensheid door nieuwe modellen voor modernisering aan te bieden (为人类对现代化道路的探索作出新贡献).
    De CCP (b) zal de Chinese economie verder hervormen en groeien, waarmee de Partij bijdraagt aan de gezamenlijke ontwikkeling en welvaart van de wereld (为世界各国共同发展繁荣作出新贡献).
    De CCP (c) zal zich als verantwoordelijke grootmacht gedragen, ook door meer ‘Chinese oplossingen’ en ‘Chinese kracht’ aan te bieden in de mondiale strijd tegen armoede, daarmee bijdragend aan het verbeteren van het welzijn van de mensheid (为增进人类福祉作出新贡献).
    De CCP (d) zal bijdragen aan het verbeteren van ‘global governance’ door ‘echt multilateralisme’ na te streven en te zorgen dat niet slechts een ‘klein groepje’ de regels bepaalt, daarmee bijdragen aan de antwoorden op de gezamenlijke uitdagingen van de mensheid (为人类社会携手应对共同挑战作出新贡献).

    Het recht op ontwikkeling à la chinoise is de positieve kant van de medaille waarvan het falen van het ‘Westerse’ model is. Peking presenteert zich steeds zelfverzekerder als voorbeeld voor de wereld terwijl de ‘wolf warrior’-diplomaten geen moment onbenut laten om Westerse landen in een kwaad daglicht te stellen. Als je buiten Europa kijkt en je ogen opent voor de politiek in de Chinese acties, dan kun je de ideologische strijd niet missen.

  • Hoe lees je de toespraak van Xi Jinping?

    Eind juli 1921 organiseerde de Nederlandse Comintern-agent Henk Sneevliet de oprichting van de Chinese Communistische Partij (CCP). Onder toezicht van Moskou en met belangrijke materiële steun van de Sovjetunie wist deze Partij zich onder Máo Zédōng (毛泽东) uit te bouwen tot een machtige organisatorische machine die in 1949 de Chinese burgeroorlog won. De Volksrepubliek China (PRC) viert de oprichting van de CCP sindsdien (incorrect) op 1 juli.

    Jubilea met ronde cijfers zijn belangrijk in de Chinese partijstaat. Twee zijn nu het belangrijkst. In 2049 is het honderdjarig bestaan van de Volksrepubliek. Tegen die tijd moet de Chinese Droom van de Grootse Herrijzenis van het Chinese Volk bereikt zijn. De andere is het honderdjarig bestaan van de CCP. Dat jubileum was vanochtend.

    Het hoogtepunt van het showgeweld was een toespraak van Xí Jìnpíng (习近平), president van de Volksrepubliek China, voorzitter van de Centrale Militaire Commissie van de CCP en de PRC, en vandaag vooral en vooreest algemeen secretaris van de Chinese Communistische Partij. De woorden voor zulke toespraken worden vooraf zorgvuldig gewogen. Citaten dienen als basismaterieel voor komende propagandacampagnes. Ondertussen verwerken de partijkaders het geheel noestig in hun beleidsplannen. Daarom is het belangrijk om zulk materieel zorgvuldig en aandachtig te lezen.

    Draadje van de Engelstalige berichtgeving over de toespraak.

    Eerst de context. Jude Blanchette legt in Foreign Affairs uit dat China een ‘window of opportunity’ ziet van 10–15 jaar nu ‘het Westen’ volgens Peking in neerwaartse gang is en de gunstige demografische en economische omstandigheden nog niet ten einde zijn. Eerder schreef ik al over het belang van een materialistisch deterministisch geloof in de ‘loop van de geschiedenis’. Peking ziet de krachten van de geschiedenis nu bijeenkomen in een moment vol gevaar en kansen voor de Chinese ‘herrijzenis’. De belangrijkste alinea in het commentaar van het Volksdagblad vandaag is dan ook de verwijzing naar de ‘Epochale Omwenteling’ (百年未有之大变局 bǎinián wèi yǒu zhī dà biànjú, ‘Grote Verandering Niet Gezien in een Eeuw’) van het moment:

    De huidige wereld ondergaat een grote verandering niet gezien in een eeuw. Ons land bevindt zich nu in het sleutelmoment voor het bereiken van de Grootse Herrijzenis van het Chinese Volk. Onze Partij leidt het volk in de grootse strijd met vele nieuwe historische karakteristieken. De veranderingen van situatie en omgeving zijn snel; de taken van hervorming, ontwikkeling en stabiliteit zijn zwaar; de uitdagingen van tegenstellingen en risico’s zijn veel; de beproevingen van het landsbestuur van onze Partij zijn ongeëvenaard groot.

    当今世界正经历百年未有之大变局,我国正处于实现中华民族伟大复兴关键时期,我们党正带领人民进行具有许多新的历史特点的伟大斗争,形势环境变化之快、改革发展稳定任务之重、矛盾风险挑战之多、对我们党治国理政考验之大前所未有。

    铸就百年辉煌 书写千秋伟业(社论)——热烈庆祝中国共产党成立一百周年,《 人民日报 》( 2021年07月01日   第 01 版)

    Het contrast tussen het geloof dat het Chinese systeem zijn superioriteit heeft bewezen en de kwetsbaarheid van het moment zijn terug te lezen in de bombastische en nationalistische taal van de toespraak van Xi vanochtend (originele tekst, afgezwakte officiële Engelse vertaling). Het eerste deel is een overzicht van wat de CCP allemaal heeft bereikt. Het gebruikelijke overzicht van vernedering en oorlog overwonnen voor het Chinese Volk verenigd onder de Partij krijgt extra luister door de verklaring dat het eerste ‘honderdjaardoel’ is bereikt: de strijd tegen de absolute armoede is gewonnen.

    De les van de geschiedenis is dat het voorbestaan van het sterke leiderschap van de Partij de onmisbare voorwaarde is voor het voortbestaan van de rijkdom, veiligheid en waardigheid van China. Zonder Partij geen Nieuw China, zonder Nieuw China geen Grootse Herrijzenis (没有中国共产党,就没有新中国,就没有中华民族伟大复兴). In de traditie van Hegel en Marx: „Geschiedenis en het volk hebben de CCP gekozen.” (历史和人民选择了中国共产党。) Dat betekent ook dat er nog meer ‘partijconstructie’ plaats moet vinden: de rol van de Partij, al versterkt onder Xi Jinping, zal alleen nog maar sterker moeten worden. Pogingen om de Partij en het Volk van elkaar te scheiden kunnen rekenen op verzet van álle 1,4 miljard Chinezen, omdat de Partij de fundamentele belangen van het Volk vertegenwoordigd en geen eigenbelang heeft. De Partij is China is het Volk.

    Het nationalistische gehalte van de toespraak is hoog. De Chinese natie met haar zogenaamd vijfduizend jaar aan excellente beschaving heeft enorme bijdragen geleverd aan de mensheid. (中华民族是世界上伟大的民族,有着5000多年源远流长的文明历史,为人类文明进步作出了不可磨灭的贡献。) Natuurlijk is de Partij bereid te leren van wat voor nuttige dingen de rest van de mensheid heeft bijgedragen, maar aan het bezwerende vingertje van de leermeester heeft men geen behoefte. ‘China’, d.w.z. de Partij, kiest haar eigen pad!

    Daar is een sterk leger voor nodig, om nationale waardigheid te beschermen, maar ook om de vrede in de regio en de wereld te bewaren. De Partij hoort leidend te zijn in het leger. Hoewel historici tegenwoordig de verschillende keizerrijken in wat we nu China noemen steeds vaker beschrijven als imperialistische mogendheden, claimt deze toespraak nog volgens orthodoxe lijn dat het Chinese volk nooit mensen of andere landen heeft onderdrukt en dat ook nooit zal doen. Maar de Chinezen, hoewel rechtvaardig, zijn niet bang om te vechten als ze worden gedwongen (中国人民是崇尚正义、不畏强暴的人民). Elke ‘buitenlandse mogendheid’ die het waagt om China te onderrukken „zal zijn hoofd kapot slaan tegen een ijzeren Grote Muur uit vlees en bloed gebouwd door 1,4 miljard Chinezen!” (必将在14亿多中国人民用血肉筑成的钢铁长城面前碰得头破血流!)

    Als de militairen in ganzenpas tussen de massaspelen door het al niet duidelijk maakten: ‘de Chinezen’ zijn nu sterk geworden en laten niet meer met zich sollen. Nu zijn we aangekomen bij de tweede eeuw van de Partij. Een nieuw tijdperk breekt aan. Maar het slachtofferschap van een gekrenkt nationalisme is nog steeds sterk in China, zoals ook bleek op de sociale media. Nu per 2021 de macht er is, moet dat concreet resultaat op gaan leveren. In de aanloop naar de volgende mijlpaal in 2049 is het de zaak om op de basis van het fundament dat is gelegd de rechtmatige dominante rol van China weer te herstellen. Dit is het ‘honderdjaardoel’ van de Grootse Herrijzenis: ‘het bouwen van een in alle opzichten moderne en sterke socialistische staat’ (全面建成社会主义现代化强国).

    Onderdeel van deze Herrijzenis is de annexatie van Taiwan. In de toespraak komt dit na de paragraaf over Hong Kong en Macao aan bod. Daarin herhaalt Xi nog eens dat volledige nationale hereniging de onvermijdelijke historische taak is van de Partij. Het één China-principe en de ‘Consensus van 1992’ komen weer voorbij. Alle mensen van Chinese komaf hebben de taak om zich te verenigen en „vastberaden elke poging tot ‘Taiwanese onafhankelijkheid’ te verpletteren en samen te werken aan de mooie toekomst van de Herrijzenis van het volk.” (包括两岸同胞在内的所有中华儿女,要和衷共济、团结向前,坚决粉碎任何“台独”图谋,共创民族复兴美好未来。) Ter afsluiting volgt nog een herinnering aan de vastberadenheid van China bij het beschermen van soevereiniteit en grondgebied. Maak je borst maar nat.

  • Xi Jinping zet de Chinese visie op een nieuwe wereldorde uiteen in een toespraak die jij gemist hebt

    Gisteren gaf de Chinese leider Xí Jìnpíng (习近平) een belangrijke toespraak die breed is uitgemeten in de partijstaatspers. De meeste mensen in Europa hebben hem gemist. Wij waren ook niet het belangrijkste publiek. Het jaarlijkste ‘Bo’ao Forum for Asia’ (博鳌亚洲论坛 bó’áo yàzhōu lùntán) op de tropische eilandprovincie Hainan richt zich op Azië en biedt China vooral kans om zich op te werpen als het centrum van een niet-Westerse wereldorde. Op een moment dat men in Peking ziet als kantelpunt in de wereldgeschiedenis, laat de keynote van president Xi weer eens zien wat men van de toekomst verwacht: China in het centrum.

    De tweet die momentaal gepind staat op het account van staatspersbureau Xinhua.

    Eerder schreef ik al over het Chinese vertrouwen in de ‘loop van de geschiedenis’ (历史潮流 lìshǐ cháoliú, ‘historical trend’) op basis van drie kernbegrippen. Het nationalistische geloof in de terugkeer naar China’s ‘natuurlijke’ dominante rol spreekt uit ‘de Chinese Droom van de Grootse Herrijzenis van het Chinese Volk’ (中华民族伟大复兴的中国梦 zhōnghuá mínzú wěidà fùxīng de zhōngguó mèng). Het marxistisch-leninistisch-maoïstische vertrouwen in de bepalende rol van materiële factoren zoals de Chinese economische overmacht stamt uit wat tegenwoordig ‘het Gedachtegoed van Xi Jinping voor het Nieuwe Tijdperk over het Socialisme met Chinese Karakteristieken’ (习近平新时代中国特色社会主义思想 Xí Jìnpíng xīn shídài zhōngguó tèsè shèhuì zhǔyì sīxiǎng) heet. Uit de huidige stand van zaken concludeert met dat we ons momenteel bevinden in een ‘Epochale Omwenteling’ (百年未有之大变局 bǎinián wèi yǒu zhī dà biànjú). De tijd van het Westen (lees: Amerika) is voorbij, de tijd van het Oosten (lees: China) is gekomen (东升西降 dōng shēng, xī jiàng).

    Dit is de context waarin je de keynote van Xi Jinping van dinsdag 20 april 2021 bij de opening van de jaarlijkse conferentie van het Bo’ao Forum for Asia moet lezen. Dat begint bij de naam.

    De toespraak heet ‘Pulling Together Through Adversity and Toward a Shared Future for All’ (同舟共济克时艰,命运与共创未来). Na de gebruikelijke complimenteuze opening legt Xi uit dat we ons momenteel in een veranderlijke tijd bevinden.

    „Momenteel, met de Epochale Omwenteling en de epidemie van de eeuw door elkaar verweven, gaat de wereld een periode van turbulentie en verandering in, en nemen instabiliteit en onzekerheid duidelijk aan toe.”

    “当前,百年变局和世纪疫情交织叠加,世界进入动荡变革期,不稳定性不确定性显著上升。”

    ‘Now, the combined forces of changes and a pandemic both unseen in a century have brought the world into a phase of fluidity and transformation. Instability and uncertainty are clearly on the rise.’

    Het oorspronkelijke Chinees en de officiële Engelse vertaling, voorzien van mijn eigen Nederlandse vertaling.

    Chinese toespraken blinken uit in lijstjes en deze heeft er ook één van wat er moet gebeuren voor de toekomst: overleg op basis van gelijkwaardigheid voor een win-win toekomst; openheid en innovatie voor een toekomst van ontwikkeling en innovatie; solidariteit en samenwerking voor een toekomst van gezondheid en veiligheid; en toewijding aan rechtvaardigheid voor een toekomst van wederzijds respect en leren van elkaar. Dit gaat dus in tegen alles wat de Verenigde Staten trachten te bereiken op het gebied van het behouden van Washingtons mondiale leiderschap, het tegengaan van Chinese techniekdiefstal én innovatie, de kritiek op de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en Pekings misbruik van het label ‘terrorisme’, en de kritiek op het Chinese politieke systeem en onderdrukking.

    De Chinese beloftes voor de toekomst zijn georganiseerd rond het Belt and Road-initiatief (BRI, 一带一路 yīdài yīlù), volgens Xi „een grote open weg waarop iedereen hand-in-hand voortschrijdt” (大家携手前进的阳光大道 dàjiā xiéshǒu qiánjìn de yángguāng dàdào, bondiger in het Engels: ‘a public road open to all’). In dit lijstje is het thema ‘partnerschap’. China doet niet aan allianties en bondgenoten, want die zijn tegen iemand (lees: tegen China, Sovjetunie) gericht. Peking heeft slechts vrienden of ‘partners’.

    China zal een nauwer partnerschap voor gezondheidssamenwerking bouwen, een nauwer partnerschap voor connectiviteit bouwen, een nauwer partnerschap voor groene ontwikkeling bouwen, en een nauwer partnerschap voor openheid en inclusiviteit bouwen. De nadruk ligt hier op vaccins en infrastructuur die naar dankbare niet-Westerse landen zijn gegaan. Dat wij in Europa minder zien in de Chinese beloftes, betekent niet dat het elders geen groot welkom krijgt.

    Het interessantste stuk komt in het derde deel. Hier vertelt Xi over wat voor een land China volgens hem is. Dit jaar is het honderdjarig jubileum van de Chinese Communistische Partij (CCP). Dankzij de Partij – aldus de Partij – heeft het Chinese Volk „een grootse sprong van opstaan, naar rijk worden, tot sterk worden” (从站起来、富起来到强起来的伟大飞跃) voor elkaar gekregen. Dat ‘opstaan’ verwijst inderdaad naar de uitspraak van Máo Zédōng (毛泽东) bij de oprichting van de Volksrepubliek in 1949. Rijk worden is bereikt dankzij de periode van Opening en Hervorming. Onder Xi Jinping is China nu sterk geworden. Dit alles is een belangrijke bijdrage aan de beschaving en vooruitgang van de hele mensheid.

    De op sociale media wijdverspreide spreuk komt ook in dit deel:

    „Hoe ver China zich ook zal ontwikkelen, het zal nooit streven naar hegemonie, expansionisme, of een invloedssfeer; noch deelnemen aan een wapenwedloop.”

    “中国无论发展到什么程度,永远不称霸、不扩张、不谋求势力范围,不搞军备竞赛。”

    ‘However strong it may grow, China will never seek hegemony, expansion, or a sphere of influence. Nor will China ever engage in an arms race.’

    Het oorspronkelijke Chinees en de officiële Engelse vertaling, voorzien van mijn eigen Nederlandse vertaling.

    Deze overduidelijke hypocrisie is wel degelijk een oprechte overtuiging in China. Dit heeft ook te maken met de traditie van de Chinese politieke filosofie. Het woord waarop de Chinese vertaling van hegemon is gebaseerd is (). Dit is het woord voor de onrechtvaardige en illegitieme tiran, als tegenovergestelde van de rechtvaardige en legitieme vorst ( wáng, ook: koning, prins). Hoewel ‘hegemon’ een gebruikelijke term is in de Engelstalige theorie van de internationale betrekkingen, verwerpen Chinese denkers dat hij geschikt zou zijn voor China. Dat zou namelijk impliceren dat de verdiende Chinese centrale rol in de wereldbeschaving onrechtvaardig zou zijn. Amerikaanse hegemonie is inderdaad een feit, maar China zal daarentegen een morele wereldmacht zijn!

    We zien dit woordenspel overal. Volgens Peking heeft het de de beloftes om de Zuid-Chinese Zee niet te ‘militariseren’ helemaal niet gebroken, want de significante Chinese militaire opbouw daar zou slechts ter vreedzame verdediging van onweerlegbaar Chinees grondgebied zijn. Het is de Amerikaanse aanwezigheid die agressief zou zijn. Chinese voorstellen om het internationale systeem te veranderen zijn helemaal niet revisionistisch of uit eigenbelang. China wil slechts de multilaterale orde versterken tegen ‘sommige’ landen die unilateralistisch handelen en hem eerlijker maken voor de niet-Westerse wereld (met China aan het hoofd). Dat er dan wel wat dingen moeten worden aangepast, is slechts in lijn met de ‘loop van de geschiedenis’.

    Mijns inziens is er dan niet ook één belangrijkste zin uit de toespraak van Xi Jinping. Wat opvalt is hoe hij China positioneert als kern van de nieuwe wereld. We bevinden ons momenteel in een Epochale Omwenteling en het internationale systeem moet eerlijker. De Chinese Communistische Partij heeft met haar succes grootse bijdragen geleverd aan de mensheid. Het China van het Nieuwe Tijdperk is het centrum van een betere, eerlijkere wereldorde. Als zonnekoning van het Bo’ao Forum for Asia en als gastheer van de aangekondigde tweede Conferentie over Dialoog van Aziatische Beschavingen is China de leider van morgen. Alle ‘nauwere partnerschappen’ en de ‘toekomsten’ uit de bovengenoemde lijstjes hebben één centrale spil: China.